കാരിട PONDOK

Ibarat ngawangun dunya anyar nu ngarang carita tihothat ngetrukkeun sagala kabisa pikeun ngawangun tatanan kahirupan di dunya imajinasi (mimesis). Dunya nu anyar nu teu jauh beda jeung dunya nu teges (realita). Malah bisa disebutkeun dunya nu onjoy ti dunya nu urang (nyata).
Luyu jeung ngaranna nyaeta carita pondok, caritana oge henteu reumbeuy ku sagala hal tapi estuning ngaguluyur basajan pisan.
Naon atuh nu sabenerna nu matak pipogoteun dina carita pondok teh? Hese pisan pikeun ngajawab eta pananya teh, loba hal nu karasa tapi hese dikedalkeunana. Tapi sahenteuna aya sababaraha alesan pikeun nu maca carita pondok pogot kana bacaanna eta, nyaeta :
1. Ku sabab ngaran nu ngarangna;
2. Gaya dina caritana (style);
3. Bubuka dina carita.
Lesot tina dua hal nyaeta ngaran nu ngarang carita, kitu deui gayana, urang gurat handapan ngeunaan bubuka carita.
Aya dua hal nu kawilang penting dina carita pondok nyaeta ngawangun alinea awal jeung ahir carita. Kumaha tehnikna?
Ceuk panitenan, pikeun ngawangun alinea bubuka ukur aya dua tehnik nyaeta:
1. ku cara muka make alinea biasa, jeung
2. ku cara muka make obrolan (dialog).
Nu make alinea biasa, dina bubukana teh pirajeungan sok dieusian ku ayana setting (latar) carita.
Nu make obrolan, biasana langsung ku paguneman boh ngebrehkeun setting atawa langsung kana puseurna carita.
Ngeunaan ahir carita (pungkasan carita), ceuk sim kuring urang usahakeun pungkasan carita teh sing bisa neundeun kesan nu jero keur nu maca. Kitu deui nu maca diusahakeun sing bisa mere kacindekan sorangan kana eta tungtung caritana.
Pasualan liana, dina carita pondok, nyaeta ayana unsur carita. Ceuk ahli sastra ngebrehkeun yen dina carita pondok teh kudu aya sipat tabeat (karakter) nu atra dina tokoh caritana. Si tokoh mangrupa poseur ideu (sawangan) tina carita. Carita dimimitian ti tokoh, kita deui dipungkas ku nasib anu tumiba ka eta tokoh. Unsur sipat tabeat leuwih euyeub tibatan unsur sorangan.
Dumasar kana sawangan tadi, tetela dina carita pondok teh kudu diwangun ku:
1. tema carita;
2. galur carita (plot);
3. gambaran sipat tabeat (character delineation); jeung
4. latar (setting)
Kamampuh nu ngarang dina ngahirupan kaopat unsur tadi, geus kairong bakal bisa ngahirupan galur carita. Upamana wae nu ngarang ngahirupan caritana ku ngagunakaeun galur maju, atawa galur mundur, kitu deui mobok ti tengah, tetela baris ngahudang rasa ngeunahna carita maju atawa mundur.
Ngawangun carita pondok, saenyana lain mangrupa gawe bangga. Tapi ukur mibutuh kaleukeunan dina ngagarapna. Gaya jeung tehnik baris nuturkeun sorangan, keur saheulaanan urang bisa ngamimiti tina niru-niru gaya nu geus aya.
Pamungkas, der ah urang mimitian….